Niski prelet iznad Sarajeva i drugih gradova u BiH će sutra izvršiti dva B-1B Lancer bombardera Zračnih snaga SAD u znak čvrstog partnerstva između SAD i Oružanih snaga BiH. Cijena jednog ovakvog bombardera je 317 miliona dolara.
Inače, Rockwell B-1 Lancer je američki strateški nadzvučni bombarder stvoren za vrijeme Hladnog rata i još je u službi američke avijacije. Avion ima promjenjivo krilo.
Kreatori stroja bili su vođeni konceptom probijanja neprijateljske vazdušne odbrane dok su letjeli na niskim visinama sa zaokruživanjem terena. Dizajn ovog aviona aktivno koristi tehnologiju za smanjenje vidljivosti radara.
Bombaš B-1 nastao je prvenstveno kao nosilac nuklearnog oružja, a prema navodima developera, taj stroj je trebao zamijeniti zastarjeli Boeing B-52 Stratofortress. Nakon završetka Hladnog rata, bombarderi B-1 počeli su mijenjati upotrebu u konvencionalno oružje.
Modifikovani bombarder B-1B učestvovao je u gotovo svim sukobima proteklih decenija u kojima su učestvovale Vazdušne snage SAD. Tokom cijelog perioda rada, deset aviona izgubljeno je zbog tehničkih kvarova, ali nijedan od bombardera nije oboren od neprijatelja. Trenutno, B-1B je jedini avion u Zračnim snaga SAD s promjenjivom geometrijom krila.
Ukupno je izgrađeno više od stotinu aviona različitih modifikacija.
Istorijat aviona
Rad na stvaranju novog strateškog bombardera počeo je u SAD krajem 50-ih. Sjevernoamerička avijacija ponudila je zamjenu aviona B-52 s bombarderom Valkyrie XB-70. Ovaj avion je imao šest mlaznih motora. Imao je takve osobine koje su ga činile gotovo neranjivim pred presretačima i protivzračnim raketama SSSR – glavnom potencijalnom neprijatelju SAD.
No, već krajem 50-ih novi sovjetski protivvazdušni projektili, koji su letjeli na velikim visinama, mogli su da ga sruše.
Zbog toga su Vazdušne snage SAD morale promijeniti taktiku korištenja strateških bombardera, te početi letjeti na niskim visinama.
Međutim, XB-70 Valkyrie nije bio prikladan za letove na malim visinama. Morao je smanjiti brzinu, što je značajno smanjilo radijus upotrebe bombardera. Osim toga, interkontinentalne balističke rakete su se vrlo brzo poboljšale, pa je važnost strateške avijacije postupno smanjivana.
Godine 1961., predsjednik SAD Kenedi je naredio zatvaranje programa Valkyrie.
Rad na stvaranju novog strateškog bombardera počeo je u SAD sredinom 60-ih godina (AMSA, kasnije preimenovan u B-1). Godine 1969., Ministarstvo odbrane SAD pripremilo je zadatak za novi avion i poslalo ga raznim kompanijama za proizvodnju aviona. Pobjednik takmičenja bio je North American Rockwell.
Posadu čine četiri osobe
B-1B je napravljen prema normalnom aerodinamičnom dizajnu, avion ima nisko krilo s promjenjivim zamahom i visoki horizontalni rep.
Trup aviona je podijeljen u pet glavnih dijelova. Šasija B-1B – trostruka, glavni stupovi imaju četiri točka, prednji – dva.
Avion je opremljen s četiri motora F101-GE-102 koji su ugrađeni u motorne gondole ispod fiksnog dijela krila.
Posada bombardera B-1B Lancera sastoji se od četiri osobe: dva pilota i dva operatera. Ulaz u kabinu nalazi se iza prednje šasije.
Glavno oružje B-1B su vođene rakete (osam AGM-86B ALCM ili dvadeset četiri AGM-69A, AGM-131A klase zrak-zrak) ili nuklearne bombe različite snage. Naoružanje je smješteno u tri bombe na bačvama.
Cijena jednog ovakvog bombardera je 317 miliona dolara.
(Avaz) Foto:Ambasada SAD
